CÓ NHỮNG LOẠI YẾN SÀO NÀO? LOẠI YẾN SÀO NÀO GIÁ TRỊ CAO NHẤT VÀ CÁCH PHÂN BIỆT TỔ YẾN THẬT – GIẢ

Tổ yến thường được dùng như một loại thực phẩm chăm sóc sức khỏe cực tốt. Ngày nay, nó đã trở thành món ăn bồi bổ phổ biến và đặc biệt được yêu thích tại các nước ở khu vực Đông Nam Á. Vậy có những loại tổ yến nào? Loại nào giá trị cao nhất và cách phân biệt tổ yến thật với tổ yến giả ra sao? Hãy cùng DHC Green tìm hiểu ngay nhé!

I. TỔ YẾN (YẾN SÀO) LÀ GÌ?

Yến sào hay tổ yến là một dạng hợp chất hữu cơ tự nhiên, giàu dinh dưỡng và dễ hấp thụ. Chúng được khai thác từ tổ của loài chim yến, trở thành một trong những loại thực phẩm được đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng. Cụ thể hơn, theo nghĩa Hán Việt thì yến sào mang ý nghĩa là tổ của loài chim én, có hình dạng cái chén bổ đôi hoặc hình múi cau.

Tổ yến thường được dùng như một loại thực phẩm chăm sóc sức khỏe cực tốt. Ngày nay, nó đã trở thành món ăn bồi bổ phổ biến và đặc biệt được yêu thích tại các nước ở khu vực Đông Nam Á. Thậm chí, món súp tổ yến còn được đánh giá có giá trị ngang với món trứng cá caviar nổi tiếng phương Tây. Trên thực tế thì cách đây khoảng 400 năm về trước thì tổ yến đã được người Trung Quốc tiêu thụ rộng rãi.

Tổ yến được tạo ra như thế nào?

Yến sào được tạo ra từ tuyến nước bọt nằm dưới lưỡi của chim yến, chúng làm tổ bằng cách tiết nước bọt trên các vách đá, đan xếp vào với nhau và đông cứng lại, tạo thành tổ yến. Thời gian để chim có thể tạo thành công một chiếc tổ thường mất khoảng một tháng. Trong đó, cuối tháng 3 đến giữa tháng 5 hàng năm là thời gian làm tổ của chim yến.

II. TỔ YẾN ĐƯỢC KHAI THÁC BẰNG PHƯƠNG THỨC NÀO?

Thông thường, trong một năm có 3 thời điểm thích hợp nhất để thu hoạch tổ yến đó là khi:

• Chim yến mới làm tổ nhưng chưa đẻ trứng: Lúc yến sào đang sạch nhất, không nhiễm bụi bẩn, phân, vỏ trứng, tạp chất. Tuy nhiên phương pháp này có thể làm giảm số lượng cá thể chim, ngoài ra chim mẹ cũng xây tổ mới khi phát hiện tổ cũ bị mất, điều này sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng.
• Chim yến đã đẻ trứng nhưng trứng chưa nở: Khi này yến sào đã có cấu trúc đầy đủ hơn, dày và chất lượng tốt hơn. Tuy nhiên cách này được xem là tuyệt diệt chim yến do không có chim non được nở ra.
• Chim non đã cứng cáp và có thể rời tổ: Khai thác lúc này ít làm ảnh hưởng đến số lượng cá thể, đây cũng là phương pháp mà các nhà dẫn dụ yến chọn lựa để gia tăng bầy đàn, sản lượng sau mỗi mùa.

Trước đây, yến sào chỉ được khai thác thủ công trong các hang động vùng ven biển hoặc trên các đảo. Người khai thác cần phải trèo lên trên vách đá cao, tối, công cụ hỗ trợ thô sơ, không đảm bảo an toàn. Còn trong khoảng hơn 20 năm trở lại đây, tại Việt Nam đã học hỏi thành công kỹ thuật dẫn dụ yến vào nhà.

Cụ thể là người nuôi yến sẽ xây dựng các nhà nuôi và tạo ra môi trường sống, nhiệt độ, độ ẩm… tương tự như trong hang động, sau đó dẫn dụ yến vào làm tổ và đẻ trứng. Chính vì thế mà số lượng cá thể của loài chim này đã được duy trì và tăng lên đáng kể, số lượng yến thu hoạch được cũng nhiều hơn.

III. CÓ NHỮNG LOẠI YẾN SÀO NÀO?

1.Phân loại yến sào theo nguồn gốc

Theo nguồn gốc, yến sào được chia làm 2 loại là tổ yến sào trong hang/động và tổ yến sào trong nhà:

Có hai loại yến thường sống trong hang:

Yến Fuciphaga (hay yến hàng) và yến Maxima (hay yến tổ đen). Nhưng, trên thị trường thường chỉ biết đến tổ yến dưới cái tên Wild/Cave Nest (Yến Hoang/Trong Ðộng). Mẫu nhà yến này có giá cao nhất trên thị trường. Nguyên nhân xuất phát từ tính chất nguy hiểm của việc lấy tổ yến trong hang. Đặc điểm của yến hoang: Tổ yến chịu tác động của thiên thời địa lợi trong hang nên có những đặc điểm riêng biệt. Hình dáng tổ giống cái chén, thân dày. Tổ yến giúp bảo vệ trứng hoặc chim non khỏi các tác nhân thời tiết hoặc các động vật khác. Do trong hang có độ ẩm cao nên chân chim yến cần bám vào vách đá rất khó. Dòng yến này được tìm thấy và khai thác khá nhiều ở Việt Nam, Thái Lan, Indonesia, …

Yến sào trong nhà:

Đây là tổ yến của loài yến Esculanta. Chúng thường được tìm thấy trong các nhà nuôi chim. Vì tên gọi của nó, nhiều người vẫn lầm tưởng rằng yến nhà có thể nuôi được. Thực tế, chúng ta không thể nuôi chúng như kiểu “nuôi gà công nghiệp” mà chỉ dùng kỹ thuật xây dựng và dụ chim yến vào nhà làm tổ. Đặc điểm của tổ yến trong nhà: Thường có màu trắng ngà. Chất lượng tổ yến phụ thuộc vào vùng thức ăn. Tổ yến chất lượng là tổ yến to và dày. Dù yến sinh sản quanh năm nhưng mỗi năm người dân chỉ thu hoạch từ 1 đến 4 lần.

2. Phân loại yến sào theo màu sắc

Dựa theo màu sắc có thể chia yến sào thành ba loại: huyết yến, hồng yến và bạch yến:

Huyết yến:

Đây là loại có màu đỏ tươi là loại thượng hạng có giá cao nhất thị trường. Loại tổ yến này rất hiếm nhưng có nhu cầu tiêu thụ cao. Mỗi năm, một cơ sở sản xuất chỉ thu hoạch được 1-2 lần yến huyết với tỷ lệ rất nhỏ. Trên thị trường thế giới hiện nay, huyết yến và hồng yến chỉ chiếm khoảng 10% tổng sản lượng yến sào. Có nhiều giả thuyết để giải thích về màu đỏ của huyết yến.

Theo dân gian Việt Nam, trong quá trình làm tổ, chim yến sử dụng nước bọt trộn với máu của chính mình để xây tổ. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng, màu đỏ của tổ yến là do tác động của nhiệt độ, độ ẩm hoặc thức ăn.

Hồng yến:

có giá thành và độ quý hiếm không kém gì huyết yến. Tuy nhiên, loại tổ yến này có màu cam. Nó có thể thay đổi từ màu của vỏ quýt đến màu vàng của lòng đỏ trứng gà. Màu hồng yến càng đậm thì giá càng cao.

Bạch yến: Đây là loại phổ biến nhất, chiếm khoảng 90% tổng lượng yến trên thị trường. Cây hoàng yến có thể thu hoạch 3-4 lần trong năm.

3. Phân loại tổ yến theo độ sạch

Sau khi khai thác xong, yến sào cũng có thể được phân loại theo độ sạch, gồm 3 loại: Yến thô, yến sơ chế, yến tinh chế.

Yên thô: Đây là loại yến có chứa khá nhiều lông chim, phân chim, tạp chất… đồng thời chúng cũng chưa được mang đi sơ chế nên có thể nói nó còn giữ được nhiều hàm lượng chất dinh dưỡng nhất, đặc biệt là hương vị vẫn như lúc nguyên bản.

Yến tinh chế và yến sơ chế là loại phổ biến hơn cả vì độ tiện lợi

Yến sơ chế:

Đây là loại yến đã được sơ chế để làm sạch hoàn toàn phân chim, lông chim và các tạp chất còn sót lại sau khi thu hoạch. Yến sơ chế cũng là yến được dùng phổ biến nhất bởi độ tiện dụng. Mặc dù hàm lượng dinh dưỡng của nó không bằng được như yến thô nhưng vẫn giữ lại được dưỡng chất thiết yếu.

Yến tinh chế:

Đây là loại yến đã được trải qua nhiều công đoạn khác nhau, loại bỏ hết tạp chất và chỉ giữ lại hàm lượng dinh dưỡng tốt. Vì đã trải qua khá nhiều công đoạn vậy nên giá thành của yến tinh chế khá đắt đỏ, đồng thời cũng không phổ biến như các loại yến kể trên.

IV. LOẠI YẾN SÀO NÀO CÓ GIÁ TRỊ CAO NHẤT?

Yến sào là loại thực phẩm có hàm lượng chất dinh dưỡng cao. Nhờ những tác dụng mà yến sào mang lại đã ngày càng làm cho tổ yến có giá trị và được ưa chuộng trên thị trường tiêu dùng. Thời gian để chim có thể tạo thành công một chiếc tổ thường mất khoảng một tháng. Trong đó, cuối tháng 3 đến giữa tháng 5 hàng năm là thời gian làm tổ của chim yến.

Vì chim yến thường làm tổ trên các vách đá cao, cheo leo trong các hang động hay sát biển, việc khai thác vô cùng nguy hiểm. Do vậy mà đây cũng là một phần khiến tổ yến tự nhiên luôn có giá trị cao hơn nhiều so với yến nhà. Trên thị trường hiện nay, các loại yến sào được dùng nhiều và phổ biến nhất thường được lấy từ chim yến trắng và chim yến đen. Loại có giá trị cao nhất là tổ yến của chim yến Hàng (chim yến trắng).

Dựa theo màu sắc tổ yến thì huyết yến là loại tổ yến có giá trị cao nhất. Giá trị dinh dưỡng có trong huyết yến cao hơn nhiều so với tuyết yến. Đồng thời, chính vì tuyết yến có phần phổ biến hơn huyết yến nên điều này cũng là một trong số nguyên nhân làm cho huyết yến có giá thành cao hơn.

Các công dụng tuyệt vời của tổ yến có thể bạn chưa biết!!!

V. CÁCH PHÂN BIỆT TỔ YẾN (YẾN SÀO) THẬT VÀ GIẢ?

Hiện nay làm giả và pha trộn tổ yến xảy ra rất nhiều. Với tổ yến thô chưa qua sơ chế, người ta sẽ tiến hành trộn cùng rau câu, mủ trôm để làm giả. Tuy nhiên, cách làm này rất dễ bị phát hiện sau khi được ngâm nước hoặc chưng nấu.

Ngoài ra, họ còn có thể pha trộn thêm da cá, nấm, tảo,… rất tinh vi để làm yến sào nặng hơn so với ban đầu. Hay còn có 1 cách thông dụng khác mà chúng ta rất khó nhận ra đó là trộn cùng các chất phụ gia như đường, muối hoặc chất kết dính. Vậy làm sao để có thể phân biệt các loại tổ yến đâu là thật, đâu là giả?

1.Phân biệt tổ yến thật qua mùi vị

Cách thông dụng, dễ dàng nhất để kiểm tra tổ yến chính là bằng cách nếm thử. Chỉ cần lấy 1 sợi yến nhỏ rồi tiến hành nếm thử, nếu thấy không quá ngọt, đồng thời cảm giác có vị tựa như lòng trắng trứng thì đó chính là yến thật.

Đối với yến giả, việc trộn đường vào yến có khả năng tạo chất kết dính tốt để tổ yến đẹp mắt và còn có thể hạn chế nấm mốc sinh sôi sẽ bảo quản lâu hơn. Nhưng vẫn không thể phủ nhận việc này sẽ gây ảnh hưởng cực kỳ tới cơ thể nếu sử dụng trong thời gian lâu dài. Do đó, khi nếm thử nếu cảm giác có vị ngọt, thì đây hoàn toàn là dấu hiệu cho thấy bạn đã mua nhầm tổ yến kém chất lượng.

2.Kiểm tra kết cấu vẻ ngoài của yến

Đối với yến thật, cho dù bạn có để lâu ở ngoài không khí thì cũng không làm mất độ giòn của yến. Khi cầm lên sẽ cảm thấy yến rất dễ vỡ, không có độ dẻo. Còn với yến giả do đã được trộn lẫn các phụ gia nên khi để lâu ngoài không khí bạn sẽ thấy yến có độ dẻo, đồng thời rất khó bể và trông khá cứng.

Ngoài những cách trên, thì bạn còn có thể kiểm tra bằng cách bóp nhẹ vào yến. Nếu thấy yến có độ giòn, đồng thời dễ gãy thì đó là dấu hiệu cho thấy yến thật. Tuy nhiên, với yến giả do đã được trộn thêm các chất khác cho nên bạn sẽ cảm giác được yến có độ mềm và đặc biệt còn có độ đàn hồi.

3. Kiểm tra tổ yến bằng cách ngâm nước

Một cách dễ dàng khác để kiểm tra tổ yến vẫn thường được mọi người sử dụng đó là tiến hành ngâm tổ yến với nước sạch khoảng 30 phút.

Khi thấy yến đã nở, thì lúc đó bạn quan sát nếu những sợi yến vẫn giữ được màu sắc như ban đầu, không hề bị đổi màu, đặc biệt ngửi thấy mùi tanh đặc trưng của yến như lòng trắng trứng và hơi mốc nhẹ thì đó hoàn toàn là yến nguyên chất.

Còn sau khi ngâm 30 phút mà yến lại bị hòa tan cùng nước, đồng thời chuyển sang những màu lạ thường khác và tỏa ra mùi hôi lạ từ các chất phụ gia thì không cần suy nghĩ nữa bởi đấy chính là yến giả.

4. Sử dụng muối iot để phân biệt tổ yến thật-giả

Sử dụng dung dịch muối iot cũng là một cách mà các bạn có thể tin dùng để kiểm tra tổ yến. Bạn chỉ cần đun một ít tổ yến cùng nước đến khi sôi rồi cho một vài giọt dung dịch muối iot vào.

Nếu yến thật thì bạn sẽ không hề thấy bất kì một hiện tượng hay phản ứng nào xảy ra. Trái lại, nếu thấy hỗn hợp ngả sang màu xanh thì không cần phải đắn đo nữa, đây chính là yến kém chất lượng.

Trên thị trường hiện nay, việc làm giả, pha trộn yến đã và đang đáng báo động. Yến là thực phẩm con người trực tiếp nạp vào nên nó ảnh hưởng lớn đến sức khỏe nếu ăn phải hàng giả, hàng kém chất lượng. Hãy là người tiêu dùng thông minh và chọn đúng địa chỉ uy tín để mua yến sào chất lượng nhé!